Phổ ký chủ, khả năng sinh sản và sống sót của bọ Neochetina eichhorniae (Coleoptera: Curculionidae) – Loài thiên địch tiềm năng trong kiểm soát lục bình (Eichhornia crassipes)
,
,
*
&
Article Sidebar
Main Article Content
Tóm tắt
Bọ cánh cứng Neochetina eichhorniae (Coleoptera: Curculionidae), thiên địch tiềm năng kiểm soát hiệu quả lục bình trên hệ thống kênh rạch đã được phát hiện và nghiên cứu về các đặc điểm hình thái và sinh học. Trong nghiên cứu này, chúng tôi khảo sát phổ ký chủ của bọ trên 7 nhóm cây trồng gồm: cây họ lục bình (lục bình - Eichhornia crassipes, rau mác - Monochoria hastata; cây lương thực (lúa - Oryza sativa, ngô - Zea mays, khoai lang - Ipomoea batatas, sắn - Manihot esculenta); cây rau (dưa leo - Cucumis sativus, cải xanh - Brassica juncea, củ cải - Raphanus sativus, rau muống - Ipomoea aquatica, rau càng cua - Peperomia pellucida, bắp cải - Brassica oleracea var. capitata); cây thân thảo (cây lẻ bạn - Tradescantia discolor, rau má - Centella asiatica, thài lài - Tradescantia pallida); cây ăn quả (xoài - Mangifera indica, nhãn - Dimocarpus longan, chôm chôm - Nephelium lappaceum); cây sống dưới nước (sen - Nelumbo nucifera, súng - Nymphaea rubra, kèo nèo - Limnocharis flava) và cây công nghiệp (mía - Saccharum spp., đậu phộng - Arachis hypogaea), đồng thời tiến hành khảo sát khả năng sinh sản của bọ N. eichhorniae trên cây lục bình trong điều kiện phòng thí nghiệm. Kết quả cho thấy, bọ N. eichhorniae chỉ gây hại và hoàn thiện vòng đời duy nhất trên cây lục bình, bọ có khả ăn trên cây rau mác (là loài cỏ dại thuộc họ lục bình) nhưng sức ăn phá rất yếu và không thể hoàn thiện vòng đời trên loài cây này. Khi ăn phá trên lục bình, thời gian đẻ trứng của con cái kéo dài trong 16 tuần với số trứng đẻ trung bình là 358,9 trứng. Từ tuần thứ 5 đến tuần thứ 8 sau vũ hóa bọ cái đẻ trứng nhiều nhất (đạt 43% tổng số trứng đẻ). Tỷ lệ trứng nở của bọ N. eichhorniae trung bình là 75,2%; tỷ lệ hóa nhộng là 66,8%; tỷ lệ vũ hóa đạt 79,1%; tỷ lệ con cái là 48,7%. Những thông tin về phổ ký chủ và khả năng đẻ trứng của bọ N. eichhorniae là cơ sở khoa học quan trọng để tiếp tục nghiên cứu phát triển loài này thành thiên địch nhằm kiểm soát hiệu quả lục bình một cách bền vững.
Article Details
Tài liệu tham khảo
DeLoach, C. J., & Cordo, H. A. (1976). Ecological studies of Neochetina bruchi and N. eichhorniae on water hyacinth in Argentina. Journal of Aquatic Plant Management 14, 53-59.
Fayad, Y. H., Ibrahim, A. A., El-Zoghby, A. A., & Shalaby, F. F. (2000). Ongoing activities in the biological control of water hyacinth in Egypt. In Julien, M. H., Hill., M. P., Center, T. D. and Jianqing, D. (Eds). Proceedings of the Second Meeting of the Global Working Group for the Biological and Integrated Control of Water Hyacinth. Beijing, China: ACIAR.
Gopal, B. (1987). Water hyacinth (Aquatic plant studies). Amsterdam, The Netherlands: Elsevier Science.
IITA (International Institute for Tropical Agriculture). (2000). IITA annual report 2000. Ibadan, Nigeria: IITA.
Julien, M. H. (2000). Biological control of water hyacinth with arthropods: a review to 2000. In Julien, M. H., Hill., M. P., Center, T. D. and Jianqing, D. (Eds). Proceedings of the Second Meeting of the Global Working Group for the Biological and Integrated Control of Water Hyacinth. Beijing, China: ACIAR.
Julien, M. H., Griffiths, M. W., & Wright, A. D. (1999). Biological control of water hyacinth. The weevils Neochetina bruchi and N. eichhorniae: biologies, host ranges and rearing, releasing and monitoring techniques for biological control of Eichhornia crassipes. Canberra, Australia: Australian Center for International Agricultural Research.
Le, K. H., Nguyen, D. T., & Dang, T. A. (2016). Morphological and biological characteristics of the beetle Neochetina echohorniae - A potential natural enemy to control water hyacinth. Journal of Agriculture and Rural Development 2, 55-61.
Moorhouse, T. M., Agaba, P., & McNabb, T. J. (2001). Recent efforts in biological control of water hyacinth in the Kagera River headwaters of Rwanda. In Julien, H., Hill., M. P., Center, T. D. and Jianqing, D. (Eds). Proceedings of the Second Meeting of the Global Working Group for the Biological and Integrated Con- trol of Water Hyacinth. Beijing, China: ACIAR.
Nguyen, D. V. (1993). Medicinal plants of Vietnam, Cambodia, and Laos. California, USA: Mekong Printing.
Njoka, S. W. (2004). The biology and impact of Neochetina weevils on water hyacinth, Eichhornia crassipes in Lake Victoria Basin, Kenya (Unpublished doctoral dissertation). Moi University, Uasin Gishu County, Kenya.
Perkins, B. D. (1973). Arthropods that stress water hyacinth. Proceedings of the Third International Symposium on Biological Control of Weeds (49 - 52). Montpellier, France: CSIRO.